مطالعات فرهنگی و رسانه ایران

این تارنما به آخرین مباحث حوزه مطالعات فرهنگی و رسانه ایران با چشم انداز ارتباطی می پردازد.

مطالعات فرهنگی و رسانه ایران

این تارنما به آخرین مباحث حوزه مطالعات فرهنگی و رسانه ایران با چشم انداز ارتباطی می پردازد.

کتاب نقد ادبی آرتور آسابرگر

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- این کتاب یکی از بهترین کتاب ها برای دانشجویان رشته های مطالعات فرهنگی و رسانه است و من مطالعه آن را به همه دوستان پیشنهاد می کنم.

در واقع عنوان کتاب بایستی مطالعات فرهنگی می بود، اما آرتور با دلایل خاصی این نام را برای آن برگزیده است.

وبلاگ جامعه اطلاعاتی در متنی کوتاه فصل اول این کتاب را خلاصه کرده است. در بخشی از این خلاصه می خوانیم:

درباره آرتور آسا برگر، باید بگویم بر اساس آنچه در مقدمه کتاب وی آمده؛ استاد هنرهای ارتباطات الکترونیک و سخن پراکنی در دانشگاه ایالتی سن فرانسیسکو است. او از سال 1965 تاکنون در انی دانشگاه به تدریس اشتغال داشته است.

او دبیر بخش نقد برنامه‌های تلویزیون و فیلم‌های سینمایی در مجله سوسایتی (جامعه) ویراستار مجموعه‌ای از کتاب‌های تجدید چاپ شده با عنوان «آثار کلاسیک در زمینه ارتباطات» برای بنگاه انتشاراتی ترنس اکشن بوکس و مشاور سردبیر مجله هیومر است.

کتاب «نقد فرهنگی» بیست و چهارمین کتاب آرتور آسا برگر است. توانایی بی نظیر وی در ترجمه نظریه‌های دشوار به زبانی قابل فهم این کتاب رابه یک نوشتار مقدماتی مطلوب برای ورود به مباحث نقد فرهنگی تبدیل کرده است. کتاب برگر نظریه پردازان، مفاهیم و حوزه‌های موضوعی اصلی در نقد فرهنگی از نظریه‌های ادبی، جامعه شناختی، و روان‌کاوی تا نشانه شناسی و مارکسیسم را در بر می‌گیرد. نقد فرهنگی با ایجاد پیوند میان این نظریه‌ها و زندگی دانشجویان جانی تازه به کالبد رشته مطالعات فرهنگی می‌دمد.

نویسنده در توضیحات خود درباره نظریه‌های مختلف، از بخش‌هایی از نوشته‌های نظریه‌پردازادن اصلی استفاده می کند و از این طریق خوانندگان را با سبک این اندیشمندان آشنا می سازد و به قرار دادن آن‌ها در بستر خاص تاریخی خود کمک می‌کند.

 


مترجم کتاب می‌گوید ...؛

خانم حمیرا مشیرزاده، در مقدمه این کتاب، چنین می‌نویسد: فرهنگ و موضوعات مرتبط با آن به شکلی فزایده در کانون مطالعات اجتماعی جای می‌گیرد. و در خصوص رشته مطالعات فرهنگی می گوید: رشته کم و بیش جدید «مطالعات فرهنگی» به عنوان رهیافتی بین رشته‌ای به موضوعات فرهنگی هم از رشته های مختلف علمی تغذیه می‌شود و هم این رشته‌ها را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.

وی قائل به این است که برخی ازدستاوردها و بصیرت‌های مطالعات فرهنگی می‌تواند به کار کارگزاران، برنامه‌ریزان و سیاستگذاران فرهنگی بیاید و در شرایطی که مفاهیم و مسائلی چون تهاجم فرهنگی، رابطه و نسبت میان سنت و تجدد، تأثیر  و تأثر میراث فرهنگی ملی – دینی و جریان‌های فرهنگی معاصر  از ملاحظات مهم جامعه فکری و اندیشه ورزان مختلف و همچنین مسئولان کشور می‌داند.

مشیرزاده، هدف اصلی کتاب نقد فرهنگی اثر آرتور آسا برگر را از یک سو آشنا کردن خواننده با مفاهیم پایه و اصلی حوزه مطالعات فرهنگی و از سوی دیگر پیوند میان این حوزه مطالعاتی با سایر رشته‌ها و حوزه‌های علمی می‌داند و می‌نویسد: ارائه ترجمه این کتاب، تلاشی است در جهت معرفی حوزه مطالعات فرهنگی به مخاطبان که این امر را گامی به سوی اطلاع‌رسانی از این حوزه مطالعاتی به سیاستگذاران و مسئولان فرهنگی کشور می‌داند.

 

ملاحظات، اقتضائات، مقتضیات و تبعات

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- واژگان ملاحظات، اقتضائات، مقتضیات و تبعات در حوزه های مختلف ابعادی هستند که باید مورد مطالعه قرار بگیرند. در این نوشتار به معنای لغوی این واژه ها می پردازیم.

فرهنگ لغات آبادیس در باره واژه ملاحظات می نویسد: ملاحظات

( اسم ) جمع ملاحظه : [الان درست پنجاه و پنج روز و پنج ساعت و پنج دقیقه بود که من ببعضی ملاحظات چرند و پرند ننوشته بودم .] ( دهخدا . چرند و پرند . 129 ) یا ستون ملاحظات . در جدولهایی که در اوراق اداری و غیره هست معمولا آخرین ستون را به ملاحظات تخصیص دهند و مراد آنست که توضیحات لازم را در آن ستون یادداشت می کنند.



این فرهنگ لغت مقابل واژه اقتضائات که جمع واژه اقتضاء است می نویسد: اقتضا


1 - ( مصدر ) وام را باز خواستن مطالبه کردن و گرفتن بدهی کسی را. 2 - ( مصدر ) در خور بودن مناسب بودن . 3 - ( اسم ) خواهش در خواست . 4 - مطالبه . 5 - ادعا. 6 - لزوم .


اقتضا کردن

( مصدر ) 1 - در خور بودن مناسب بودن. 2 - لازم بودن واجب بودن .


اقتضائ

1 - ( مصدر ) وام را باز خواستن مطالبه کردن و گرفتن بدهی کسی را. 2 - ( مصدر ) در خور بودن مناسب بودن . 3 - ( اسم ) خواهش در خواست . 4 - مطالبه . 5 - ادعا. 6 - لزوم .


اقتضاب

بریدن, بریدن شاخه ازدرخت , بدیهه گفتن کلام

( مصدر ) 1 - بریدن شاخه از درخت . 2 - اشتقاق


اقتضاض

دوشیزگی بردن دختر را بکارت دختر بردن .


اقتضای

وام رابازخواستن, مطالبه کردن و گرفتن بدهی کسی را, درخورومناسب بودن, خواهش, درخواست


حسب الاقتضائ

بموجب مقتضای رقت .


لدی الاقتضائ

عند الاقتضائ هنگام اقتضائ: سایر کارها را که خود قطع و فصل می کند ( وزرائ ) ت لدی الاقتضائ بطور روزنامه معروض خواهند داشت.


فرهنگ لغت آبادیس در مقابل واژه مقتضیات می نویسد: 
مقتضیات

لغت نامه دهخدا

مقتضیات . [ م ُ ت َ ض َ ] (ع ص ، اِ) ج ِ مقتضیة، تأنیث مقتضی [ م ُ ت َ ضا ] . خواهش شده ها. خواسته شده ها. تقاضاشده ها. بایسته ها. واجبات : چه مراد از عمل استعمال جوارح است در مقتضیات احکام شریعت و اقرار استعمال زبان است در ادای کلمه ٔ شهادت . (مصباح الهدایه چ همایی ص 287). || اوضاع . احوال : در چنین مقتضیاتی مصلحت نیست که همه چیز آشکارا گفته شود. || لوازم . احتیاجها و ضرورتها. (ناظم الاطباء) : اعتدال میان متحرکات و سوا کن کلام منظوم از مقتضیات وزن است . (المعجم ). || نتایج ناگزیر. || سرگذشتها و اتفاقات . (ناظم الاطباء).

این فرهنگ لغت در مقابل واژه تبعات می نویسد:
تبعات
لغت نامه دهخدا

تبعات . [ ت َ ب ِ ] (ع اِ) ج ِ تبعة. عاقبتهای بد: و هرگاه که متقی در کار این جهان گذرنده تأملی کند... دنیا را طلاق دهد تا از تبعات آن برهد. (کلیله و دمنه ). رجوع به تبعه شود.

نحوه مرور توصیفی سیاست های فرهنگی

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- دکتر سید محمود نجاتی حسینی برای مرور توصیفی سیاست های فرهنگی مدلی ارائه می دهد که به طور خلاصه در این یادداشت می آورم.

وی می گوید که برای توصیف می توانید «حوزه ها» را مورد توجه قرار دهید. اینکه می خواهید به مطالعه کدام حوزه در سیاست فرهنگی بپردازید. این حوزه ها می توانند شامل سینما، تلویزیون، اینترنت، موسیقی و ... شوند.

دکتر نجاتی حسینی اشاره می کند که می توانید «دوره های اعمال» سیاست های فرهنگی را در نظر بگیرید. مثلا می توانید سیاست های فرهنگی را در دوره چهار دهه ای که انقلاب اسلامی ایران می گذرد در نظر بگیرید.

این مقطع بندی تاریخی می تواند به دو شکل تاریخی یا دوره ای باشد.

دوره جنگ تحمیلی

دوره سازندگی

دوره اصلاحات

دوره اصول گرایی

دوره اعتدال

یا مثلا دهه اول انقلاب از سال 1357 تا 1367

و به همین شکل.

توصیه می کنم اگر کلاسی در جایی از دکتر نجاتی حسینی دیدید حتما شرکت کنید.