مطالعات فرهنگی و رسانه ایران
این تارنما به آخرین مباحث حوزه مطالعات فرهنگی و رسانه ایران با چشم انداز ارتباطی می پردازد.مطالعات فرهنگی و رسانه ایران
این تارنما به آخرین مباحث حوزه مطالعات فرهنگی و رسانه ایران با چشم انداز ارتباطی می پردازد.نشانه های تجسمی در نشانه شناسی
«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- دکتر سید علی اصغر سلطانی استاد نشانه شناسی دانشکده علوم اجتماعی تهران، در بحثی پیرامون هنرهای تجسمی نقل قولی از پابلو پیکاسو نقل کرد:
کاش می توانستیم مغزمان را رها کنیم و فقط از چشمانمان مدد بگیریم.
هنرهای تجسمی (Visual Arts) در ذیل خود بحث نشانه های تجسمی (Visual Signs) را دارد. ریشه آن به میل انسان به تصویرگونگی مرتبط است که قدمتی 30 هزارساله دارد. در اینجا شما با یک دال بصری مواجه هستید. در ارتباط کلامی دال شنیده می شود اما در این نشانه ها دال دیده می شود و شما معنایی از آن متصور می شوید که مدلول است.
پس با دال های گفتاری مرتبط به کلام متفاوت است. اصل این نشانه ها مرتبط با دیدن است. اما به این معنا نیست که حواس دیگر ما را شامل نمی شود. بنابراین معنای IMAGE مفهوم عامی باید باشد که هم توانایی های بصری و حس های دیگر لامسه شنوایی و ... را در بر می گیرد.
از سه نوع نشانه های پرس، ما هر سه نوع را در نشانه های بصری داریم:
1. نشانه های بصری تصویرگونه
2. نشانه های بصری نمایه ای
3. تشانه های بصری نمادین
علامت های بدن در نشانه شناسی
«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- در نشانه شناسی علامت های بدن بسیار اهمیت پیدا می کند و در زمره ارتباطات غیر کلامی مطالعه می شود.
علامت های بدن عبارتند از:
1. علائم مادرزادی و غیر ارادی: پلک زدن، صاف کردن گلو، سرخ شدن صورت و حالات احساسی و...
2. علائم ارادی و فراگرفتنی: چشمک زدن، شصت را رو به بالا حرکت دادن و سلام نظامی و ...
3. علائم ترکیبی: خندیدن، گریه کردن، شانه بالا انداختن و ... این موارد ابتدا غیر ارادی هستند ولی با توجه به فرهنگ های مختلف شکلشان عوض می شود.
رمزگان حرکتی چیست؟
نشانه های حرکتی را رمزگان حرکتی می گویند. چون کل حرکات بدن، یک نظام یا شبکه را تشکیل می دهد.
فوکو نگاه خاصی به بدن داشت. او از قدرت مشرف بر حیات «Bio-Power» صحبت می کند. او این قدرت را فراگیر می داند. شامل افکار و اندیشه. او بدیهی ترین حواس ما را هم در سیطره خودش می گیرد. فوکو می گوید که قدرت در حس ما نفوذ گرده است.
لمس کردن «Touch» چیست؟
دست دادن یک نمود رمزگان بساوایی است. دزموند موریس می گوید: زمانی که افراد به جای اسلحه دست های همدیگر را گرفته اند، صلح ایجاد شده است.
دست ندادن نشانه چالش و تهاجم است.
ارتباطات بساوایی چیست؟
ارتباطات بساوایی به پشت و شانه آرام زدن، بغل کردن و دست در گردن حلقه کردن و ... نشانه عشق و دوستی است.
تصور مشترک این است که پوست یک نوع پوشش برای بدن است و نوعی ظرف در نظر گرفته می شود. اما اینکه تا چه اندازه درون من و بیرون من متفاوت است.
بوسیدن «Kiss» چیست؟
بوسه هم جنبه اروتیک و غیر اروتیک دارد. مثل بوسیدن بچه ها و اعضای خانواده.
- در برخی جوامع مثل چین و ژاپن بوسه جنبه اروتیک ندارد.
- در جوامع افریقایی نیز چنین چیزی وجود ندارد.
- در فرهنگ های حاشیه ای قطب شمال به جای بوسیدن بینی هایشان را به هم می زنند.
حرکات دست، سر و ... شباهت های بین فرهنگی و تفاوت هایی دارند.
گفتن نه یا آری توسط دست یا سر از حرکات متفاوتی است که استفاده می شوند.
استفاده از انگشت نشانه نمایه ای یا اشاری بسیار رایج است.
حرکات دست به هنگام استفاده به عنوان زبان ناشنوایان کارکرد نمادین هم پیدا می کند.
رقص «Dance» چیست؟
رقص در همه فرهنگ ها یافت می شود.
رقص پنج کارکرد دارد:
1. احساسات
2. مناسک قبیله ای
3. تفریح و نیازهای جسمی و روانی
4. روایت دارد و نمایش می دهند.
5. در معاشقه و جذب شریک جنسی کاربرد دارد.
کلام آخر:
درک کردن و فهمیدن نشانه های بدن در واقع به مثاله رمزگشایی یکی از اساسی ترین شیوه های ارتباطی است.
معرفی علم حرکت شناسی
«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- زبان بدن چیزهایی که به بدن آویزان می شود را در بر می گیرد. مدل مو و ... را می گویند.
مطالعه علمی زبان بدن را «حرکت شناسی» می گویند.
حرکت شناسی در انگلیسی معادل واژه «Kinesics» است که آغاز گر آن ری برد ویستل می باشد که با کند کردن فیلم حرکت های بدن را بنیان گذاری کرده است.
البته این علم را نباید با کینزولوژی که در پزشکی مطرح است اشتباه گرفت.
