مطالعات فرهنگی و رسانه ایران

این تارنما به آخرین مباحث حوزه مطالعات فرهنگی و رسانه ایران با چشم انداز ارتباطی می پردازد.

مطالعات فرهنگی و رسانه ایران

این تارنما به آخرین مباحث حوزه مطالعات فرهنگی و رسانه ایران با چشم انداز ارتباطی می پردازد.

زبان در نشانه شناسی

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- در یونان باستان لوگوس (LOGOS) هم به معنای زبان و هم به معنای قوه تفکر است و انسان را به حیوان ناطق تعریف کرده اند.

در متون مقدس درباره زبان تاکید شده است. در انجیل شنیده اید: «در ابتدا کلمه بود و کلمه نزد خدا بود. همان در ابتدا نزد خدا بود. همه چیز به واسطه او آفریده شد. غیر از او چیزی از موجودات وجود نداشت. و کلمه جسم گردید و میان ما ساکن شد. پر از فیض؛ و راستی و جلال خداوند از آن اوست.»

در قرآن کلمه لسان 52 بار تکرار شده است.

علم الآدم اسماء کلها (بقره 21)

الرحمن، خلق الانسان، علمه البیان (الرحمن 1)

نظریه های زبان به یونان باستان باز می گردد.

نظریه تقلیدی (echoic theory)

سه دیدگاه در این تئوری وجود دارد:

1. نظریه بو- ووو Bow Wow

2. نظریه پوه پوه Pooh Pooh

3. نظریه دینگ دانگ Ding Dong

4. نظریه لالا Lala Theory

در سه نظریه اول، زبان حاصل صدای حیوان است.

در نظریه آخر زبان حاصل حرکات بدن است.

5. نظریه یو هه هو Yo He Ho

این نظریه هم متفاوت است. بشر وقتی که دسته جمعی کار می کرده یا می رقصیده صداهایی را در می آورده است که تبدیل به زبان شده است.


رابطه زبان با گفتار

زبان توانایی ذهنی شماست که به وسیله آن فکر می کنید و می اندیشید و تصمیم می گیرید و گفتار نمود بیرونی چیزی است که شما به عنوان زبان می شناسید.

زبان ها با بیرون و درون دادن هوا صوت تولید می کنند.

زبان هایی در افریقا هستند که با کشیدن هوا، صدا تولید می کنند.


فراگیری زبان مادری

1. تا 6 ماهگی: گوش کردن و تولید صداهایی که ارزش زبانی ندارند.

2. از 6 تا 9 ماهگی: مرحله غان و غون کردن (Bab Bling Stage) تولید هجاها را در می آورند.

3. از 9 تا 18 ماهگی: مرحله تک واژه ای (HoloPhrasic Stage): تولید تک کلمه های قاموسی

4. از 18 تا 24 ماهگی: مرحله دو واژگی (Tow Word Stage): روابط معنایی بین کلمات

5. از 24 تا 30 ماهگی: مرحله تلگرافی (Telegraphic Stage): بدون توجه کامل به نحو، فاقد فعل و عناصر نحوی

نظریه قدیمی درباره فراگیری زبان لوح سفید است. 

آیا ما ژن خاصی در فراگیری زبان داریم یا خالی الذهن بدنیا می آییم.

نوام چامسکی: زبان به مثابه موهبت طبیعی، ژن های فراگیری زبان، دستور جهانی (Universal Grammar, Principal and Parameters)

نقاط ضعف: قواعد نحوی خود مختار عمل می کنند. اما در نشانه شناسی این می شود که شما نشانه ای دارید که دارای رابطه با معنا نیست.

بنجامین لی وروف یکی از اولین کسانی بودند که به رابطه زبان و تفکر پرداخت. وروف به جای شرکت در بحث های انتزاعی، پیرامون این مسالهع توسط فیلسوفان و زبانشناسان، در زبان هایی کاملا متفاوت دنبال شواهد گشت.

زبان هوپی (Hopi): زبان و بیان برخی مفاهیم در ذهن گویشوران تحمیل می کند. اینکه زبان فارسی درونش 5 رنگ وجود دارد، باعث نشده است که ما دنیا را فقط با پنج رنگ ببنیم.

تا قبل از دهه 80 به مردی که متاهل باشد Mr  می گفتند و به زنی که متاهل باشد Mrs و به زنی که مجرد باشد Ms و به مردی که مجرد باشد Mr می گفتند. اما امروز به همه زنان Miss میز می گویند.

در زبان فارسی از کلمه ساعت به دو معنا استفاده می کنیم. یکی برای ابزار و یکی برای سنجش زمان استفاده می کنیم.

اما در انگلیسی برای این ها دو واژه Watch و Time داریم. واژه Clock هم داریم.

برای وارد کردن آن، آن را ساعت دیداری و ساعت مچی و غیره می گویند.

فرضیه وروف درباره نسبیت زبانی پیامدهای مهمی دارد.

زبان ایدئولوژیک است و از طریق ساز و کارهای خودش باعث گسترش ایدئولوژی های پنهان می شود.

چطور این کار را می کند؟

از طریق مقوله سازی و گروه بندی و از طریق ساختهای نحوی در قالب بند (Clause) خبری بودن، پرسشی بودن، قیدها چگونه به کار رفته اند و ...

ساختارهایی هستند که باعث انتقال افکار به شکل خاص می شوند. مقوله بندی ها میل به این دارند که خود را طبیعی نشان دهند.

هر چیزی که از طریق زبان در می یابیم فکر می کنیم درست است و این بعد خطرناک زبان است. و شما در تحلیل گفتمان متوجه می شوید که چطور شما ناخودآگاه تحت تاثیر قرار می گیرید.



زبان و نشانه های زبانی در نشانه شناسی

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- دکتر سلطانی دو منبع Noormags و Ensani.ir را به عنوان پایگاه هایی برای مطالعه مقالات زبانشناسی معرفی کرد.

در این بخش وی با اشاره به جمله از ای کارل کراوس، روزنامه نگار و نویسنده بحث را شروع کرد: «زبان مادر اندیشه است و نه کنیز آن.»

ابتدا به کلمه می پردازیم. کلمه چیست؟

به عنوان مثال کلمه «سبز» را در نظر بگیرید.

پرس می گوید: سبز نمایه ای یا Indexical و شمایلی یا Iconic و نمادین یا Symbolic

90 درصد واژه ها جزو واژه های نمادین قرار می گیرند. سبز دالی است که بلحاظ ساختاری از چند واج (Phoneme) تشکیل شده است.

در خصوص رابطه ذاتی صورت و معنای نشانه های نمادین، الان می گویند نیست. اما آنهایی که در حوزه جادو کار می کنند، این ها را مرتبط می دانند. دعا می خوانند و آن را اثرگذار می دانند.

ابوریحان بیرونی معتقد است که حروف وزن دارند. و می گفت که خرچنگ وزن معادل خرچنگ دارد.

نشانه ها ساختار دارند. وقتی فیلم به مثابه نشانه می گیرید اجزا دارند.

اجزای حروف زبانی، واج است. کوچکترین آنها که خودش معنا ندارد.

واج ها باعث تقابل معنا می شود. تفاوت واژه کار و بار در یک واج ک و ب است. خود واج ها ساختارهای ریزتری دارند و ارزش و عدم ارزش تار صوتی باعث تمایز از آنها می شود. «و» و «ف» تفاوتشان ارزش تارهای صوتی است. «تقابل ها باعث معنا می شود.»

واج هایی که در زبان یک واژه را می سازند، همان قواعد جانشینی و همنشینی آورد. «سبز» برای ما قابل تصور نیست.

قاعده دیگر بین آنها حاکم است. دو تا همخوان ساکن همزمان نمی آیند. سبز درست نمی شود.

بین واژه های زبان نیز قواعد ساختاری حاکم است. سبز به نقطه خاصی در طیف رنگ اشاره دارد. و معنای ضمنی سبز، نشانه سیادت، رشد، نمو و زندگی است.

بلحاظ قواعد نشانه های زبانی با دیگر نظام های نشانه ای ندارند.

بحث این جلسه این است که سوسور گفته: نشانه شناسی علم عام تری است و زبانشناسی جزئی از نشانه شناسی است.

ساختار روایت داستانی؛ نشانه شناسی

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- ارسطو می گوید که هر روایت سه بخش دارد که شامل موارد ذیل می شود:

1. ابتدا

2. وسط

3. انتها



ساختار روایی در انواع روایت ها تقریبا یکسان است این بدین معناست که ما در نمایشنامه، داستان کوتاه و فیلم ساختار زیر را داریم:

پرده اول: معرفی شخصیت ها و ستینگ (30 دقیقه)

پرده دوم: کشمکش ها (60 دقیقه)

پرده سوم: نتیجه (30 دقیقه)