«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- به اعتقاد مارسل دانسی اثر هنری نماد جامعه مصرفی ماست. و بیانگر ابتذال و ملال آور بودن زندگی در عصر کنونی است.
در واقع اثر هنری اثری است که زمان بر آن تاثیر نمی گذارد. مثلا حافظ با گذشت چندین سال هنوز اثرش اثری هنری محسوب می شود.
هنر واقعی از مرز اجتماع و زمان و امور مرسوم عبور می کند و ماندگاری طولانی دارد. برای اطلاعات بیشتر در خصوص هنرهای تجسمی و هنرهای بصری مقاله زیر را مطالعه کنید.
عنوان مقاله: از نشانه شناسی تا واسازی عکس (18 صفحه)
دکتر امیر علی نجومیان
دانشیار ادبیات انگلیسی دانشگاه شهید بهشتی
amiran 35@hotmail.com
تاریخ دریافت مقاله:9/3/86
تاریخ پذیرش نهایی:24/5/86
پژوهشنامه فرهنگستان هنر » شماره 5 (صفحه 100)
چکیده
این مقاله در دو بخش ارائه میشود.پس از طرح چـند پیش انـگاشت بـرای ورود به بحث اصلی،در بخش نخست، پس از طرح دوگانه متمایز عکس و همچنین انواع نگاه در عکاسی،نشانهشناسی عکس بـه عنوان یک روش خوانش متن درون رویکرد ساختارگرا معرفی میشود و مهمترین استراتژیها و روشهای این روش(مانند جـانشینی/همنشینی،تقابلهای قطبی،ارجاع مستقیم و ضمنی،روایت ایـن جهت)توضیح داده مـیشود.در بخش دوم،براساس نگاه نشانهشناسی ساختگرای مطرح شده به طرح روشی نوتر با عنوان واسازی،یا به تعبیر نگارنده،نشانهشناسی پسا ساختارگرا پرداخته میشود.در این نوشتار بهویژه به نظریات نظریهپرداز ادبی، هنری و فرهنگی رولان بارت پرداخته خواهد شـد.با اشاره به نوشتههای مختلف بارت در زمینه عکاسی برآنم که نشان دهم چگونه نوشتههای او از نگاهی ساختگرا در آغاز به نگاهی واساز در آخرین اثرش اتاق روش دگرگون میشود.در این بخش به استراتژیهای خوانشی مانند غیاب مدلول،بیتکلیفی مـعنی،مرگ و دلالت تـصویری، آرایه،بینا متینت،ضد روایت،چند معنایی و عناصر استودیوم و پانکتوم در نظریه بارت اشاره خواهد شد.آثار تصویری که برای بررسی در این مقاله استفاده شدهاند، عکسهای عکاسانی ایرانی هستند که آثارشان در نمایشگاه پنجرههای نقرهای؛برگزیده آثار عکاسان معاصر ایران:17 نـگاه در مـوزه هنرهای معاصر تهران در خردادماه سال 1358 به نمایش گذاشته شد.
واژگان کلیدی:
نشانهشناسی،عکس،ساختگرایی،پسا ساختارگرایی،واسازی،رولان بارت،اتاق روشن.
ادامه مطلب ...
«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- دکتر علی اصغر سلطانی، استاد نشانه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دکتر علی عباسی را به عنوان یکی از برترین نشانه شناسان ایرانی معرفی کرد.
برای آشنایی بیشتر با این استاد بزرگ، پروفایل وی را در ادامه مطالعه می کنیم.
علی عباسی دانشیار گروه زبان و ادبیات فرانسه, دانشکده ادبیات و علوم انسانی است.
کارشناسی: مترجمی زبان فرانسه / ۱۳۷۰ / تهران / دانشگاه علامه طباطبایی / دانشکده زبانهای خارجی
کارشناسی ارشد: ادبیات مدرن و تطبیقی / ۱۳۷۳ / لیموژ
دکتری: زبان و ادبیات فرانسه / ۱۳۷۷ / فرانسه / لیموژ
سوابــــــق تدریــــــس
عضو هیأت علمی رسمی گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه شهید بهشتی
سوابــــــق کـــــــاری
۷۹ ـ ۱۳۷۷ / عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز
۱۳۸۰ تاکنون / عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی دانشکده علوم انسانی
۸۵ ـ ۱۳۸۳ / سرپرست پژوهشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
۱۳۸۵ تاکنون / مدیر داخلی مجله پژوهشنامه علوم انسانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
۱۳۸۵ تاکنون / معاون مدیر گروه
۱۳۸۵ / گواهی حضور در کارگاه آموزشی و پژوهشی ارزیابی درونی ویژه اعضای هیأت علمی دانشگاه، دانشگاه شهید بهشتی به مدت ۸ سال
۱۳۸۶ تاکنون / مدیر گروه فرانسه
۱۳۸۲ تاکنون / عضو گروه پژوهشی نشانهشناسی هنر، فرهنگستان هنر
۱۳۸۵ تاکنون / رئیس گروه پژوهشی تخیلشناسی هنر، فرهنگستان هنر
مقالـــــــات و کتــــــاب ها
عباسی،علی و محمدهادی محمدی. ۱۳۸۰. صمد ساختار یک اسطوره (نقد و بررسی تمام آثار صمد بهرنگی). تهران: نشر چیستا.
عباسی، علی. ۱۳۸۱. داستانکهای نخودی. تهران: نشر چیستا.
عباسی، علی. ۲۰۰۷. فضانوردها در کوره آجرپزی. تهران: نشر چیستا.
عباسی، علی. ۲۰۰۷. ترجمه باغ وحش آسمان. تهران: نشر چیستا.
عباسی، علی. ۲۰۰۷. وحشتناکترین حیوان دنیا. تهران: نشر چیستا.
عباسی، علی. ۱۳۸۰. “طبقهبندی تخیلات بر اساس روش نقد ادبی جدید (روش ژیلبرت دوران و گاستون باشلار)”، پژوهشنامه علوم انسانی. دانشگاه شهید بهشتی. شماره ۲۹.
عباسی، علی. ۱۳۸۰. “منظومه شبانه و منظومه روزانه”، کتاب ماه، شماره ۴۶ و ۴۷.
عباسی، علی. ۱۳۸۰. “نقد و بررسی آثار عموزاده خلیلی (اندیشهشناسی، ساختارشناسی، شخصیتشناسی)”، فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی. شماره ۲۶.
عباسی، علی. ۱۳۸۰. “نقد و بررسی آثار محمد هادی محمدی (بررسی علمی بر ساختار، بر مدل کنشگرها و بر تخیل مکان در روایت گاوهای آرزو)”، فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی. شماره ۲۷.
عباسی، علی. ۱۳۸۱. “بررسی تخیل، اندیشه و طرح در آثار جلال آلاحمد”، گزیده مقالات یادمان جلال آلاحمد دفتر مطالعات ادبیات داستانی.
عباسی، علی. ۱۳۸۱. “ترس از زمان نزد آلبرت کامو La peur du Temps chez Camus”، فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس علوم انسانی، ویژهنامه زبانها.
عباسی، علی. ۱۳۸۱. “گونههای روایتی و دیدگاه Le point de vue)) بر اساس روشهای پیشرفته در نقد ادبی (روش ژپ لینت ولت)”، پژوهشنامه علوم انسانی. دانشگاه شهید بهشتی. شماره ۳۳.
عباسی، علی. ۱۳۸۱. “نقد و بررسی آثار محمدرضا بایرامی (بررسی ساختاری و تخیلشناسی بر اساس روشهای نقد ادبی جدید)”، فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی. شماره ۲۹.
عباسی، علی. ۱۳۸۱. “نقد و بررسی آثار داوود غفارزادگان (تخیل روایت و شکلشناسی در آثار داوود غفارزادگان)”، فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی. شماره ۳۰.
عباسی، علی. ۱۳۸۲. “دیالکتیک تخیل در فضانوردها در کوره آجرپزی (از محمدهادی محمدی)”، عشق سوم مجموعه مقالات تخصصی. شماره ۲.
عباسی، علی. ۱۳۸۳. “ترس از زمان نزد ویکتور هوگو La peur du Temps chez Hugo”، پژوهشنامه علوم انسانی. دانشگاه شهید بهشتی. شماره ۴۴ ـ ۴۳.
عباسی، علی. ۱۳۸۳. “نقد اسطورهای ـ تخیلی”، ماهنامه فرهنگی اجتماعی، ادبی کارنامه. شماره ۴۳.
عباسی، علی. ۱۳۸۴. “بهبود زبان ادبی”، پژوهشنامه علوم انسانی. دانشگاه شهید بهشتی. شماره ۴۶ ـ ۴۵.
عباسی، علی. ۱۳۸۵. “بررسی گره در طرح داستانی نخل (اثر مرادی کرمانی)”، فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی. شماره ۳۴ ـ ۳۳.
عباسی، علی. ۱۳۸۵. “پژوهشی بر عنصر پیرنگ”، پژوهش زبانهای خارجی. نشریه دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه تهران. شماره ۳۳.
عباسی، علی. ۱۳۸۵. “دورنمای روایتی”، پژوهشنامه فرهنگستان هنر. ویژه نشانهشناسی هنر. شماره ۱.
عباسی، علی. ۱۳۸۶. “ساختار روایی در سفر به انتهای شب”، نشریه قلم. شماره ۲.
عباسی، علی. ۱۳۸۶. “نحو تخیل نزد ژان بورگوس”، پژوهشنامه فرهنگستان هنر. ویژه نشانهشناسی هنر.
عباسی، علی. ۱۳۸۶. “کارکرد روایت در «یک هلو و هزار هلو»”، پژوهشنامه علوم انسانی. دانشگاه شهید بهشتی. شماره ۵۵.
عباسی، علی. ۱۳۸۷. “ترس از «زمان» نزد شخصیتهای روایتی محمود دولتآبادی «مورد مطالعه: جای خالی سلوچ»”، پژوهشنامه علوم انسانی. دانشگاه شهید بهشتی. شماره ۵۷.
عباسی، علی. ۱۳۸۷. “جایگاه من فردی یا منِ خلاق”، پژوهشنامه فرهنگستان هنر. ویژه نشانهشناسی هنر. شماره ۸.
عباسی، علی. ۱۳۸۷. “کارکرد روایت در «ذکر بردار کردن حسنک وزیر» از تاریخ بیهقی”، پژوهش زبانهای خارجی نشریه دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه تهران. شماره ۴۵.
عباسی، علی. ۱۳۸۷.L’étude de la typologie narrative dans Mort à Crédit de Louis Ferdinand Céline. نشریه قلم. شماره ۲.
CLASSIFICATION OF IMAGINATIONS BASED ON MODERN LITERARY CRITIC (METHOD OF GILBERT DURAN & GASTON BACHELART) SCIENTIFIC INVESTIGATIVE FACULTY OF LITERATURE & HUMAN SCIENCES 1380 29 SPRING
NIGHTLY & DAILY POEM BOOK OF MONTHE 1380 46
CRITIC OF AMOUZADEH’S LITERARY WORKS INVESTIGATIVE MAGAZINE 1380 26 FALL
STUDY & CRITIC OF MOHAMAD HADI MOHAMADI’S LITERARY WORKS(SCIENTIFIC STUDY OF STRUCTURE & IMAGINATION OF PLACE IN THE COWS OF DESIR) INVESTIGATIVE ,ANALYTIC & INSTRUCTIVE MAGAZINE 1380 27 WINTER
STUDY &CRITIC OF MOHAMAD BAYRAMI`S WORKS(STUDY OF STRUCTURE & IMAGINATION BASED ON NEW METHODES) 1381 29 SUMMER
STUDY OF IMAGINATION, OPINION & PLAN IN ALE AHMAD`S WORKS SELECTED ARTICLES OF MEMORIAL OFFICE OF STUDYS OF LITERATURE 1381 SUMMER
CRITIC & STUDY OF GHAFARZADEGAN`S WORKS(I MAGINATION OF NARRATION & FORMS) 1381 30 FALL
NARRATIVE FORMS &POINT OF VIEW BASED ON PROGRESS IN LITERARY CRITIC SCIENTIFIC SHAHID BEHESHTI UNIVERSITY 1381 33
FEAR OF TIME IN ALBERT CAMUS SCIENTIFIC SCIENTIFIC MAGAZINE OF TARBIATE MODARRES UNIVERSITY 1381
10 STUDY OF PROBLEM IN PLAN OF PALM TREE OF MORADI KERMANI INVESTIGATIVE MAGAZINE1382 33 SUMMER 34 FALL
DIALECTIC OF IMAGINATION IN ASTRONAUTS BRICK-KILN(MOHAMAD HADI MOHAMADI) THIRD LOVE SPECIAL ARTICLES 1382 2 FALL
FONCTION OF NARRATIVE ESPRITUAL OF SIGNS IN PICTURE OF SACRIFICE OF ABRAHAM BY MOHAMAD ZAMAN
MYTHICAL-I MAGINATIVE CRITIC KARNAMEH 1383 43
JALAL SHABAHANGI IN GASTON BACHELAR`S POINT OF VIEW ACADEMY OF ART 1384 FALL
FEAR OF TIME IN VICTOR HUGO SCIENTIFIC INVESTIGATIVE SHAHID BEHESHTI UNIVERSITY1383 43
IMPROVEMENT OF LITERARY LANGUAGE 1384 45 SPRING 46 SUMMER
FONCTION OF IMAGINATION IN FARSHCHIAN
RESEARCH OF SCIENTIFIC RESEARCH OF FOREIGNE LANGUAGAES OF TEHRAN UNIVERSITY 1385 33
CLASSIFICATION & USE OF IMAGINATION IN THREE PICTURES OF MADJID MEHREGAN IN VIEWPOINT OF GILBERT DURAN ACADEMY OF ART 1384
ENCOUNTERS & RELATIONS IN PICTURES ACADEMY OF ART 1385 5 SUMMER
NARRATIVE LANDSCAPE SCIENTIFIC ACADEMY OF ART 1385 1
NARRATIVE STRUCTURE IN TRAVEL TO THE END OF NIGHT SCIENTIFIC GHALAM 1386 2
ITRODUCTION OF THEORY OF IMAGINATION IN JEAN BORGUES ACADEMY OF ART 1386
FONCTION OF NARRATION IN ONE PEACH &THOUSAND PEACHES SHAHID BEHESHTI UNIVERSITY 1386
PLACE OF INDIVIDUAL I & CREATIVE I ACADEMY OF ART 1387 8 SPRING
FEAR OF TIME IN DOLAT ABADI SHAHID BEHESHTI UNIVERSITY 1387 57
FONCTION OF NARRATION IN HASANAK VAZIR FROM BEIHAGHI`S HISTORY SCIENTIFIC RESEARCH OF FOREIGNE LANGUAGAES OF TEHRAN UNIVERSITY 1387 45
STUDY OF NARRATIVE TYPOLOGY IN DEATH BY CREDIT OF CELINE SCIENTIFIC GHALAM 1387 6
DIMENSION OF REALITY OF WORD IN IMAGE ACADEMY OF ART 1387
STUDY OF NARRATIVE STRUCTURE IN PRUMTEH BY ANDRE GIDE SCIENTIFIC RESEARCH OF FOREIGNE LANGUAGAES OF TEHRAN UNIVERSITY 1388 53
مقالـــــه کامــــل و خلاصـــه مقالــــــه در کنفرانسهــــای معتبـــــر داخلـــــی و خارجــــــی
۱۳۷۹/ نقد بیگانه اثر آلبرت کامو، سلسه سخنرانیهای حوزه هنری.
۱۳۸۰ / روایتشناسی در ادبیات کودک و نوجوان، سلسله سخنرانیهای کتاب ماه (کودک و نوجوان)، محل برگزاری کنفرانس کتاب ماه وابسته به وزارت ارشاد اسلامی.
۱۳۸۰/ نقدی بر ماهی سیاه کوچولو، سلسه سخنرانیهای حوزه هنری.
۱۳۸۱ / صورخیال در آثار محمدرضا بایرامی، سلسله سخنرانیهای کتاب ماه (کودک و نوجوان).
۱۳۸۱ / گره در طرحهای داستانی (مورد مطالعه: فضانوردها در کورة آجرپزی ـ هیزم)، مجموعه مقالات اولین همایش ادبیات کودکان و نوجوانان، دانشگاه بیرجند.
۱۳۸۲ / نظریة تخیل بعد از کاستون باشلار و ژیلبر دوران: ژان بورگوس (Jean Burgos)، همایش «نقد ادبی در قرن بیستم»، دانشگاه تبریز، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی.
۱۳۸۲ / کارکرد روایی ـ معنایی نشانهها در تابلو قربانی کردن حضرت ابراهیم اثر محمد زمان، هنر (۱) هماندیشی نشانهشناسی، «تالار فارابی دانشگاه هنر».
۱۳۸۲ / «کارکرد عاملی ـ کنشی تابلوی قربانی کردن حضرت اسماعیل ـ اسحاق در اثری از محمد زمان و کاراواجو»، همایش کاربردهای نشانهشناسی در تحلیل قصص قرآنی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه امام صادق (ع).
۱۳۸۲ / «کارکرد معنایی در «گاوهای آرزو» اثر محمدهادی محمدی»، نخستین هماندیشی زبانشناسی و مطالعات بینارشتهای ـ ادبیات و هنر، دانشگاه الزهرا.
۱۳۸۳ / «جلال شباهنگی از دیدگاه گاستون باشلار»، مجموعه مقالات هماندیشی اولین هماندیشی چهار عنصر، «تالار فارابی دانشگاه هنر».
۱۳۸۴ / «طبقهبندی و کاربرد عنصر تخیل بر سه تابلوی مجید مهرگان با رویکرد ژیلبر دوران»، «جنگ رستم با اژدها»، «جنگ رستم و ارژنگ دیو»، «نبرد گشتاسب و اژدها»، مجموعه مقالات هماندیشی اولین هماندیشی «تخیل هنری»، دانشگاه شهید بهشتی تالار مولوی.
۱۳۸۴ / روایتشناسی از ولادیمیر پروپ تا گِرمَس De Vladimir Propp à Greimas، مجموعه سخنرانیهای نشانهشناسی هنر، سالن نقش جهان فرهنگستان هنر.
۱۳۸۴ / «گفتهپردازی تو در تو، مطالعه موردی مینیاتوری از استاد فرشچیان»، هماندیشی نشانهشناسی هنر اصفهان، دانشگاه هنر اصفهان.
۱۳۸۴ / گفتهپردازی (بررسی موردی بر دو تابلو از کاظم چلیپا)، هماندیشی هنر و دفاع مقدس، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری.
۱۳۸۴ / کارکرد تخیل نزد محمود فرشچیان، هماندیشی تخیل هنری (دومین هماندیشی).
۱۳۸۴ / بعد حقیقتنمایی کلام در تصویر (Niveau véridictoire du discours)، هماندیشی نشانهشناسی هنر ۳، «تالار فارابی دانشگاه هنر».
۱۳۸۵ / نگاهی نقادانه به طبقهبندی تخیلات از دیدگاه ژیلبر دوران، مجموعه سخنرانیهای تخیل هنری، سالن نقش جهان فرهنگستان هنر.
روایتشناسی از گرمس به بعد، مجموعه سخنرانیهای نشانهشناسی هنر، سالن نقش جهان فرهنگستان هنر.
۱۳۸۵/ روایتشناسی «لیلا ـ مهمان مامان» (بررسی تطبیقی عنصر پیرنگ در دو فیلمنامه)، نشانهشناسی سینما نشانهشناسی سینما، موزه هنرهای معاصر.
۱۳۸۵ / نشانهشناسی نقالی (سیالیت گقتهپردازی: گفتهپرداز و گفتهخوان)، هماندیشی نشانهشناسی، هنر 4، دانشگاه هنر تهران.
۱۳۸۶ / روایتشناسی تطبیقی یک حکایت «خرگوش و شیر» از مثنوی و روایت «شیر درنده و خرگوش باهوش» از قصههای شیرین مثنوی مولوی، همایش بینالمللی بزرگداشت هشتصدمین سال تولد مولانا جلالالدین محمد بلخی رومی، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، ستاد بزرگداشت هشتصدمین سال تولد مولانا، خانه کتاب.
۱۳۸۶ / پیرنگ پیوسته در شازه کوچولو، «بررسی بینامتنی کلام و تصویر کتاب شازده کوچولو)، سنت اگزوپری، دانشگاه آزاد اسلامی.
۱۳۸۷ آسیبشناسی پیرنگ در ادبیات کودک مورد مطالعه: دوخرمای نارس، یک هلو هزار هلو؛ داستانکهای خرگوش حکیم، همایش آسیبشناسی نقد و نظریة ادبیات کودک در ایران، دانشگاه شیراز. مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران.
۱۳۸۷ / نشانهشناسی تصاویر ظروف هنری در جیرفت و طبقهبندی آنها، همایش «تمدن جیرفت»، فرهنگستان هنر.
۱۳۸۷ / ساز و کار روایت، گفتارهایی درباره روایت، سخن ماه کانون ادبیات ایران.
۱۳۸۷ / در جستجوی شبکههای تصویری و کلامی متن (خوانش روش ژیلبر دوران) مورد مطالعه: اثری از دکتر حبیب الله درخشانی، هماندیشی ارعنون خیال (جستاری در تخیل هنری ادبی)، مدرسه اسلامی هنر فرهنگستان هنر پژوهشکده هنر.
۱۳۸۷ / نشانهشناسی تابلوهای پایداری و نیم نگاهی به آثار استاد فرشچیان، سلسله نشستهای انقلاب اسلامی، رشد و تعالی هنری، دانشگاه شهید بهشتی.
۱۳۸۷ / تحلیل گفتمانی مسجد (نشانهشناسی مسجد)، تبیین ماهیت هنر اسلامی (رویکرد نشانهشناختی نسبت به هنر اسلامی 2)، فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران.
۱۳۸۷ / کلود لوی استروس (پدر ساختگرایی)، بررسی و تحلیل آراء کلود لوی استروس (به مناسبت یک صدمین سال تولد انسانشناس فرانسوی)، فرهنگستان هنر.